Bilaketa emaitza:

Food4Future: balantzea eta ELIKAren parte hartzea

Guztira 34 herrialde desberdinetako 8.732 profesionalek parte hartu dute Food4Futuren, elikagai‑industriarako berrikuntzaren ekitaldian, elikagai-industriaren segmentu guztiak eraldatzen ari diren berrikuntza teknologikoak ezagutzeko. Mundu‑mailako 413 hizlari adituk elikagaien eta edarien etorkizuna aztertu dute, eta arreta jarri dute Adimen Artifizialean, ekonomia zirkularrean eta nutrizio pertsonalizatuan. Gainera, 287 enpresa­‑erakusketarik elikagai‑industria eraldatzen ari diren azken berrikuntza teknologikoak aurkeztu dituzte.  “Ekoizpen jasangarria sustatu eta datuetan oinarritutako erabaki adimentsuak hartu behar ditugu, elikagaien sektorearen eraginkortasuna hobetzeko” Mundu‑mailan kontsumitzen diren elikagaien bi tona bakoitzeko, beste tona bat xahutzen da; hau da, urtean elikagaien mila milioi tona baino gehiago xahutzen dira. Horrek eragin handia du ingurumenean: berotegi‑efektuko mundu‑mailako gasen isuriaren % 8 ...

30/05/2023

Elika Ikerketa

Irakurri gehiago

Osasun publikoaren eta adikzioen 2019-2021 txostena

2019-2021ko Osasun Publikoaren txostenean Eusko Jaurlaritzaren Osasun Publikoko eta Adikzioen zuzendaritzako talde teknikoek hiru urte hauetan zehar jasotako emaitzak eta egindako jarduketak biltzen dira. Campilobacteriosia 2012ean 2.537 kasu erregistratu ziren; hortaz, tasa 115,6 kasukoa izan zen 100.000 biztanleko. % 56 gizonak ziren, eta % 23 10-19 adin-taldean erregistratu zen. 2019 eta 2020an kasu kopuruak behera egin zuen nabarmen, baina berriro gora egin du, eta 2008an hasi zenetik goranzko joera nabarmendu da.   Listeriosia 2021ean 28 listeriosi kasu jaso ziren, eta horietako bat haur jaioberri batean antzeman zen. % 63,4 gizonak ziren, eta adinari dagokionez, mediana 76 urtekoa izan zen. Denak ospitaleratu ziren, eta bat hil egin zen (hilkortasuna: ...

30/05/2023

Elika Elikagaien Segurtasuna

Irakurri gehiago

Menu osasungarriak eta jasangarriak adineko pertsonen zentroetarako: elaboraziorako orientazio-dokumentua

AESANek orientazio-dokumentu bat argitaratu du menu osasungarriak eta jasangarriak egiteko, adinekoentzako egoitzei eta eguneko zentroei zuzendua. Dokumentuan zenbait gomendio dietetiko proposatzen dira. Horien bidez, anoak, horiek emandako mantenugaiak eta elikagaiari buruzko kontsiderazioak zehazten dira. Bi talde daude: Egunean zenbait anoa kontsumitzeko elikagaiak: Barazkiak (3 anoa egunean, hemendik aurrera ae), frutak (2-3 ae), zerealak (3-6 ae), esnea eta esnekiak (3-4 ae), oliba-olioa eta ura. Astean bat eta bost anoa artean kontsumitzeko elikagaiak: Patatak eta tuberkuluak (kontsumo neurritsua), lekaleak (4 anoa astean edo gehiago, aurrerantzean aa), fruitu lehorrak (3 aa edo gehiago), arraina eta itsaskia (3 aa), arrautzak (4-5 arrautza astean), haragiak ...

29/05/2023

Irakurri gehiago

Ustiapen-albaitaritzari buruzko araudi berria

MAPAk duela gutxi argitaratu du 364/2023 Errege Dekretua, maiatzaren 16koa, animalia osasunari buruzko Europar Batasuneko araudia garatzeko oinarriak ezartzen dituena, ustiategiaren titularraren zaintza-betebeharrei eta abeltzaintza-ustiategien osasun-plan integralari dagokienez, eta abeltzaintzako zenbait antolamendu-arau aldatzen dituena. Abeltzaintzako azienda osoko osasun-estatusa hobetze aldera, ustiategiko abeltzaintza arautu da, eta zeregin aktiboa izango du ustiategiko titularrak bere aziendari eragin ahal dioten alderdi guztietan kontzientziatzeko. Arau berrian ezartzen da ustiategiko titularrak etengabeko aholkularitza jaso behar duela albaitaritzako profesional baten bidez; izan ere, profesional horrek ustiategi osoari buruzko ikuspegia dauka. Ustiategiko albaitariak ustiategiari eragiten dioten alderdi guztiak zerrendatuko ditu, hala nola maneiua, higienea, biosegurtasuna, albaitaritzako sendagaien zentzuzko erabilera edo animalien ...

18/05/2023

Elika Abeltzaintza

Irakurri gehiago

Hegazti-gripearen munduko egoera epidemiologikoari buruzko txosten berria

EFSA, ECDC eta EURL erakundeek berriki irizpen zientifiko bat argitaratu dute. 2023ko martxokoa eta apirilekoa da, eta, bertan, aldi berean, munduko patogenotasun handiko hegazti-gripearen (IAAP) eguneratze epidemiologikoa egiten da. Hona hemen agiriaren ondorio nagusiak: IAAParen agerraldiak jaitsi dira eskorta-hegaztietan 2022ko udaberrikoekin alderatzen badira, baina itsas hegaztiei oraindik asko eragiten die planeta osoan, eta lehenengoz itsas ugaztunen espezieren batera zabaldu da. Ondoren, txostenaren ondorio nagusiak azalduko dira eraginpeko espezieen arabera: IAAPa hegaztietan Europan, eskorta-hegaztietan agerraldiak gutxitu ziren martxoan eta apirilean, aurreko habiagintzako aldiarekin eta 2022ko udaberriarekin erkatuta. Murrizketaren zioa izan daiteke 2022ko agerraldien % 86 bigarren mailakoak izan zirela. Hala, hegaztien dentsitatea murriztu zen, arrisku ...

18/05/2023

Elika Abeltzaintza

Irakurri gehiago

B6 bitaminaren gehienezko ahoratze-maila onargarriari buruzko irizpen zientifikoa

EFSAren Nutrizio, Elikagai Berri eta Elikagai Alergenoen Batzorde Teknikoak B6 bitaminaren gehienezko ahoratze-maila onargarriari buruzko irizpen zientifikoa argitaratu du, Europako Batzordeak eskatuta.   Gai horri buruzko literaturaren berrikuspen sistematikoak egin ziren. B6 bitamina gehiegi hartzearen eta neuropatia periferikoaren garapenaren arteko lotura ondo finkatuta dago, eta gehieneko maila oinarritzen den ondorio kritikoa da, kasu-txostenen datuek eta zaintza-datuek babestuta.   Eskura ditugun datuekin, ziurgabetasun-atalase bat aplikatuz eta beherantz biribilduz, panelak eguneko 12 mg-ko gehieneko maila ezarri du helduentzat (haurdun dauden emakumeak eta bular-emaileak barne) B8 bitaminarentzat. Gainerako, ondorengo maila hauek ezarri dira adin-talde bakoitzerako: Eskura ditugun ahoratze-datuetan oinarrituta, ez da oso litekeena EBko populazioek ezarritako gehieneko mailak ...

18/05/2023

Irakurri gehiago

Edulkoratzaileak erabiltzea pisua kontrolatzeko: OMEren gidalerroak

  Osasunaren Mundu Erakundeak (OME) azukrerik gabeko edulkoratzaile sendoak erabiltzeari buruzko gidalerroa argitaratu berri du. Bertan, horiek ez erabiltzea gomendatu dute pisua kontrolatzeko edo gaixotasun ez transmitigarriak izateko arriskua mugatzeko.   Gomendioa iaz egin zen azterlan sistematiko eta metaanalisi baten emaitzak ditu oinarri, eta azterlan horretan iradokitzen da edulkoratzaileak erabiltzea ez dakarrela epe luzeko onurarik heldu edo haurrengan gorputzeko gantza murrizteko. Halaber, azterlanaren ondorioetatik ondoriozta daiteke epe luzez erabili ondoren nahi ez diren efektuak eragin ditzaketela, hala nola II motako diabetesa, gaixotasun kardiobaskularrak eta helduen hilkortasuna izateko arriskua.   Azukre aske asko kontsumitzea gehiegizko pisuarekin eta obesitatearekin lotzeaz gain (munduko biztanleriaren ia % 40ri eragiten dio), dietarekin ...

17/05/2023

Irakurri gehiago

2023ko 1. lauhilekoko RASFF Alerta Sarearen laburpena (pentsuak)

2023ko lehenengo lauhilekoan animalien elikagaiei buruzko 93 jakinarazpen egon dira. Horietatik 19 alertak izan dira, 62 informazio-jakinarazpenak eta 12 mugan egin diren ukapenak. Egindako kontrol motari dagokionez, 28 jakinarazpen kontrol ofizialek egin dituzte, pentsuen ekoizpen-kateko zenbait esparrutan; 31, industriako autokontroletan detektatu dira; 30, mugako ikuskapen-postuetan; eta 4, kontsumitzaileen kexen ondorioz hauteman dira.   Produktuen arabera, lehengaiei dagozkie jasotako jakinarazpenen % 69, etxeko animalientzako pentsuei eta produktuei % 15, pentsu konposatuei % 7 eta gehigarri eta aurre-nahasketei % 5.   Jakinarazpenetan zerikusia izan duten produktuei dagokienez, honako lehengai hauek nabarmendu dira: soja-produktuak (10), eta koltza-, arto- eta ekilore‑produktuak (5). ...

15/05/2023

Elika Animalien Elikadura

Irakurri gehiago

RASFF – ELIKAGAIAK: 2023ko lehenengo lauhilekoaren laburpena

  2023ko lehenengo lauhilekoan elikagaiei buruzko 1286 jakinarazpen izan dira. Horietatik 349 alertak izan dira (%27), 502 informazio-jakinarazpenak (%39) eta 435 mugan egin diren ukapenak (%34).     Gehien jakinarazi diren kutsadurak:   Elikagai-osagarrietan debekatutako substantziak Salmonela enteritidis  eta salmonela oilaskoan Etiketan deklaratu gabeko alergenoak Fitosanitarioen hondakinak zitrikoetan (laranja, limoi, mandarina eta pomeloetan) Salmonela sesamoan Aflatoxinak kakahuetetan Norobirusa ostretan     Jakinarazpen gehien sortarazi dituzten herrialdeak:   1.       Turkia 2.       India 3.       Polonia 4.       Frantzia 5.       Herbehereak ...

12/05/2023

Elika Elikagaiak

Irakurri gehiago

Hesteetako mikrobiota: Esposizio kimikoa eta osasunean duen eragina

FAOk 3 literatura-berrikuspen argitaratu ditu mikroplastikoek, pestiziden hondarrek eta albaitaritzako medikamentuek hesteetako mikrobiotan izan dezaketen eragina eta, ondorioz, osasunean izan ditzakeen kontrako efektuei buruzko egungo ebidentzia zientifikoa aztertu ahal izateko. Hesteetako mikrobioma digestio‑hodian bizi den eta interazkioa duen mikrobioen komunitate dinamiko eta konplexua da. “Komunitate” horrek zenbait jarduera fisiologikotan parte har dezake, esaterako, digestioan edo funtzio immunologikoan, eta hesteetako homeostasia eta homeostasi sistemikoa mantentzeaz gain, gaixotasun gastrointestinaletatik babesten gaitu. Mikrobiomaren desorekak zenbait gaixotasunekin lotu dira, hala nola obesitatearekin, diabetesarekin edo hesteetako gaixotasun inflamatorioarekin Orain arte gaiaren inguruan aurrerapenak egin diren arren, dietak hesteetako mikrobioman eta giza‑osasunean duen eraginaren arteko lotura egiaztatzen duten ikerketa ...

10/05/2023

Elika Elikagaien Segurtasuna

Irakurri gehiago